Vraag maar raak! Vraag 64

Ik las laatst in een artikel van een hb-expert, dat een kleuter dat zichzelf leert lezen en zo met niveau M4/E4 start in groep 3 zeker hoogbegaafd is. 
Vraag 1: Kun je dit zo stellen? 

Onze dochter was zo'n kleuter en moest toch starten met een 'zon-boekje' van de leesmethode Veilig Leren Lezen. Zij klaagt hier niet over en zegt zelfs dat ze het leuk vindt. 
Ze gaat moeilijke dingen het liefst uit de weg. Een extra moeilijke rekentaak zien we half afgemaakt terug in haar tas. In een (doe-)museum holt ze enthousiast maar vluchtig van het één naar het ander. Ze is op school en thuis een blij en vrolijk meisje die veel zingt en danst. 
Vraag 2: Is het toch belangrijk dat zij meer uitdaging krijgt?

Antwoord:

Als expert hoogbegaafdheid loop je nogal eens aan tegen vastgeroeste vooroordelen en een uitgebalanceerd antwoord is dan vaak voldoende om twijfels over je deskundigheid op te wekken. Een uitgebalanceerd antwoord is dat er een grote kans is, ruim 80% schat, dat zulk een kind hoogbegaafd is.

Je dochter lijkt in de ‘vlindermodus’ te zitten. School moet leuk zijn en ze kent geen waarde toe aan enig leerproces op school. Het bewijs heeft ze al ondervonden. Dus gaat ze ‘vlinderen’, anderen gaan in zichzelf keren en worden dromers, jongens worden al snel de clown of de kwajongen die geschorst wordt voor elk incident.

Dit gedrag is op korte termijn niet erg, het is een manier van omgaan met de situatie. Op wat langere termijn werkt het negatief uit want zij zien (vrijwel) nooit de waarde van enig leerproces en dat vertaalt zich ook naar activiteiten buiten school. Ze blijven hangen in dat gedrag. Een omkering vindt pas na veel bewijs(voor het kind, dus) plaats. Dit is een beetje het principe van ‘leren, leren’. Iets wat ik overigens in het reguliere onderwijs eerder gedwongen aanpassing aan het rigide schoolsysteem vind. Het kind moet zich teveel aanpassen en kan zichzelf daarin verliezen.

Op lange termijn(jaren) is dit gedrag de basis voor het verdere leven geworden. Iets waar het kind veel ervaring mee heeft opgedaan en zich tot in de details eigen heeft gemaakt. Dat dergelijk gedrag niet werkt in het voortgezet onderwijs of vervolg studie, laat staan een werksituatie moge duidelijk zijn. Maar ze hebben geen ervaring opgedaan met functioneler gedrag waardoor ze nauwelijks kansen krijgen op goed onderwijs en een passende werkomgeving.

Het antwoord op vraag 2 is hiermee wel gegeven. Ze begint al te sterke tekenen af te geven van ‘vlinderen’ en dat is niet meer alleen op school het geval. Een oplossing is de lastige kant van deze vraag. De school zou haar sterk moeten uitdagen en versnellen waardoor ze met vlindergedrag er niet meer mee wegkomt. En voor je dochter moet het overtuigend overkomen dat dit de nieuwe norm is in haar situatie. De uitdagingen moeten in lijn zijn met het onderwijs, dus niet (alleen) verbreden maar zeker ook versnellen. De school zal hier moeite mee hebben en ook in de toekomst is blijvend versnellen niet echt mogelijk in het huidige onderwijs. Meestal laten ze dit dan ook maar van het kind afhangen en voor een ‘vlinder’ hoeft dit allemaal niet zo. Een erg lastige situatie waarmee je niet uitkomt in het reguliere onderwijs. Wellicht is een school met voltijds hoogbegaafden onderwijs een iets betere optie voor je dochter. Deze scholen vind je hier. Dat er wat moet gebeuren is voor mij duidelijk.

Terug naar Vraag maar raak!