Wat me vaak opvalt in het taalgebruik is het door elkaar gebruiken van intelligent, dom en slim alsof dat allemaal inwisselbaar is. Nu kan dat zo zijn voor veel mensen maar voor mensen met een uitzonderlijke intelligentie, hoog- en laag-begaafden, levert dat wel eens wat problemen op. Daarom wil ik in deze column de betekenis en gebruik ter discussie stellen van deze begrippen. Tenslotte worden veel hoogbegaafden voor dom uitgemaakt met als connotatie dat ze daarmee ook niet-intelligent zouden zijn.
De basis is dat je intelligent bent. Of niet of een beetje maar je bent! Slim en dom doe je, dat is afhankelijk van een actie. Als je vaak acties doet die dom gevonden worden, kun je betiteld worden als zijnde dom. Dat heeft niets te maken met de hoogte van je intelligentie, alleen maar met je daden en (re)acties. Een dom iemand kan dus door kennis minder dom, ofwel slim worden. Want voor slim geldt hetzelfde. Je doet slim en als je dat vaak doet kan men zeggen dat je slim bent. Ook dan is er geen correlatie met je intelligentie. En een slim persoon kan ook dom doen..:) Dus als iemand je dom of slim vindt, weet dan dat ze het over je daden of (re)actie hebben en niet over je zijn, je persoonlijkheid.
Intelligentie meet je met een IQ-test en als je die test optimaal maakt dan komt er voor jou altijd hetzelfde getal uit want je intelligentie is een vaststaand gegeven. Ik ken iemand die een ernstige hersenbeschadiging opliep en toch weer hetzelfde IQ bleek te hebben naderhand.
Maar een hoogbegaafde kan zoals iedereen, erg dom doen. Soms zelfs dom zijn maar dat is allemaal af te leren met een toename van kennis. Dat ligt soms moeilijk want een hoogbegaafde heeft vaak het gevoel alles wel te weten. De basisschool nog niet ontgroeid, eigenlijk..
Slim doen en soms ook dom doen hoort bij het leven en zegt niet zoveel over jou als persoon. Intelligentie wel en een hoogbegaafde blijft mooi uitzonderlijk intelligent, of die nu dom doet of slim doet!
Willem Wind.
Voel je vrij om te reageren..:)
Maar kan het zijn dat minder begaafden hun “tekortkoming” compenseren met slimme (re-) acties en dit sneller kunnen toepassen dan hoger begaafden? Dit valt me wel vaker op en ik vind dit een bijzonder gegeven.