Is de beeldvorming van hoogbegaafden onbetrouwbaarheid?

Het is me al een paar keer overkomen. Ik heb een leuk en openhartig gesprekje met iemand over de telefoon nadat we de zakelijke kant hebben afgewerkt naar ieders tevredenheid. Dan hebben ze nog een neefje die ook hoogbegaafd is of een oom. En dat willen ze toch even kwijt. En soms een oppervlakkige vraag er over met altijd de verwijzing dat het best wel lastig is om hoogbegaafd te zijn. Ik zeg dan meestal dat het erfelijk is en dat verbaast ze wel maar vinden het ook wel weer logisch.

Een leuk gesprekje tot het moment dat ze zich realiseren dat ze waarschijnlijk nu met een hoogbegaafde praten. Dat willen ze dan graag zeker weten en ze vragen of ik ook hooogbegaafd ben. Ik zeg ja. En dan komt er een soort van omslag in het gesprek. Hoogbegaafd zijn blijft wel lastig en zo maar er worden dan meer openhartige en persoonlijke vragen gesteld vanuit een achtergrond van wantrouwen. Eigenlijk willen ze weten of ze niet opgelicht worden en of ik wel de waarheid spreek. Of ik niet aan het manipuleren ben of aan het spelen ben met hun hoofd.

Het is lastig om te zeggen dat je de waarheid spreekt. Of althans mijn waarheid. Kijk, zie je wel, hoor je ze soms denken. Jouw waarheid…

Daarnaast is het ondoenlijk want een leugenaar en oplichter zegt ook de waarheid te spreken. Dat is hun achilleshiel.

Is het zo, ik heb maar een paar ervaringen hier in, dat veel mensen een hoogbegaafde zien en/of ervaren als onbetrouwbaar. Een soort van oplichter waarmee je je niet moet inlaten? En zeker niet met een hoogbegaafde die er ruiterlijk voor uitkomt en er wat trots op lijkt te zijn?

Misschien wordt het tijd om die beeldvorming eens te veranderen. Meer richting ‘een interessant mens!’ die ik niet altijd kan volgen maar die me wel af en toe aangenaam of grappig kan verrassen met zijn of haar kijk op de zaken van het mens-zijn. Een soort van stand-up comedian die jou de wereld even van een andere kant laat zien. Grappig, soms verhelderend en altijd interessant. Voor niet te lang want de hele dag naar stand-up comedians luisteren is ook niet te doen.

Eén stand-up comedian had een erg leuke opmerking. Besef je wel dat we allemaal hier op aarde zijn omdat één man op een bepaald moment zijn gezicht vertrekt, een grom oid geeft en zuchtend iets anders gaat doen? Zonder dat was er niemand meer om deze aarde te vernielen. Als je dan je vader voor de geest krijgt, geeft dat te denken. 🙂

De vraag is natuurlijk of de mensen die zelfverzekerde hoogbegaafden tegen komen, regelmatig of soms, door hen, feitelijk worden gemanipuleerd of opgelicht. De vraag is dus of hun beeldvorming ontstaan is uit echte ervaringen of dat het een vooroordeel is dat bestreden kan worden.

De hoogbegaafden die ik ken zijn allemaal erg oprecht en eerlijk. Soms zelfs te oprecht en eerlijk. Ik ken geen hoogbegaafden die de boel oplichten of zaken proberen te manipuleren. Ze willen wel eens zaken veranderen zoals ik dat ook wil. Beter onderwijs, aardiger beeldvorming, etc.. Maar willen veel meer andere mensen ook niet de wereld verbeteren en proberen ze daarvoor aandacht en steun te verwerven?

Het lijkt me bij elkaar te komen. Met een negatieve beeldvorming slaat de wijzer om naar de conclusie dat we manipulatief zijn waar andere mensen met een betere beeldvorming worden geprezen en soms gesteund in hun pogingen om de wereld een betere plaats te maken voor iedereen.

Misschien moeten er meer zelfverzekerde hoogbegaafden ten tonele komen zodat mensen dit soort hoogbegaafden leert kennen als aardige, oprechte en eerlijke mensen die ook graag een mooi leven willen hebben. Persoonlijk contact en omgang met een ‘vreemde’ poetst het vreemde weg en toont de mens zoals die is. Dit geldt voor alle minderheden.

8 gedachten aan “Is de beeldvorming van hoogbegaafden onbetrouwbaarheid?”

  1. Mijn persoonlijke ervaring is, dat dit mechanisme deels op een onderbewust niveau plaatsvindt. Tijdens gesprekken (zonder dat de term HB gevallen is) gebeurt het regelmatig dat mensen iets niet snappen – het ’te snel’ gaat – en dan in plaats van te vragen, zich een beeld vormen. De hoogbegaafde als ‘betweter’ / ‘beterweter’.

    Helemaal als het om persoonlijke zaken gaat, waar mensen de neiging hebben het vooral over hun eigen beperkingen te hebben, en daar dan (in mijn persoontje) niet in kunnen / willen meegaan, gebeurt het vrij vaak dat dit wordt ervaren als ‘afwijzing’. Alsof zelfdestructief gedrag (want daar gaat het vaak om) iets is voor die persoon om te koesteren. (Inmiddels heb ik mezelf echter aangeleerd, die angel bij voorbaat al weg te nemen, door bijvoorbeeld in te leiden met ‘er is niks mis met…. maar eventueel zou er ook zo naar kunnen kijken’. Het lijkt er een beetje op dat mensen zich snel bedreigd voelen als er (zo gevoeld) aan hun overtuigingen gerommeld wordt. Een andere manier van denken / ander denkniveau – vaak wat breder – vormt daarbij dus een bedreiging. (Je gaat ergens ‘voorbij hun eigen realiteit’ / geloof in de vastigheid van de belevingswereld.)

    Dat heeft trouwens, in mijn beleving, niet zoveel te maken met hoogbegaafdheid, maar vooral met ‘angst voor anders’ die (zo lijkt het) in de mens zit ingebakken (of via conditionering is ingebracht / aangenomen). Waarbij het voor mij een leerschool was, dat er altijd één ‘de meest wijze’ moet zijn, zodat er geen pingpong van opmerkingen, reacties, en re-reacties, enz, ontstaat. (Waarbij HB dan, eenmaal gewend aan deze manier van functioneren, weer een soort van zegen is, omdat het ‘anders’ in dat geval uitlegbaar is, en ‘naar beneden toe aansluiten’ wel lukt, en het omgekeerde nooit.)

    Je kunt natuurlijk zeggen dat, dat niet zo zou moeten zijn, maar dat geldt voor talloze misstanden in deze wereld – met name in de context van ‘anders zijn’ en daarop ‘afwijzen’. Vanuit die acceptatie blijkt (althans in de ervaring hier) veel mogelijk. Door jezelf, een eigenschap van jezelf, of wat dan ook speciaal te maken, creëer je je eigen ‘afzondering’. HB of niet HB, mensen blijven mensen, en prat gaan op een vaardigheid of eigenschap waarvoor je ook al niet gekozen hebt (je bent geboren zoals je bent geboren) is in mijn optiek, en praktische ervaring, dan ook een beetje absurd.

    Hier kan ik nog dagen, wat zeg ik, jaren over doorgaan. Wat mij nog meer hielp dit duidelijker te zien was te zien dat De Waarheid (whatever that may be) is, en de rest van de ‘waarheden’, hoe intelligent of nobel dan ook, zich in het domein van ‘vinden’ (subjectief dus) bevinden. [Wat allemaal ook ‘maar’ een observatie is, gebaseerd op mijn ervaringen. Het is geen absolute waarheid, terwijl relatieve waarheid onmogelijk als zodanig kan bestaan.]

  2. Ik denk en merk dat je mensen beter kunt vertellen dat je autist bent dan hb-er. De eerste is een aandoening en de tweede opschepperij. Ik heb lang gevecht over mijn zoon achter de rug die onderpresteerd en hber is. Hb moet ik steeds bewijzen en autistish wordt direct geslikt…

  3. Ik heb wel eens de stelling gehoord dat het voor mensen met een hoger IQ wél mogelijk is om zich in te leven in de gedachtenwereld van mensen met een lager iq (of HB-niveau), maar dat het andersom moeilijker is. En wantrouwen voor datgene dat je niet kan bevatten is een normale menslijke reactie (hoe afkeurenswaardig ook). Alle religies zijn ontstaan uit de wens alles te kunnen verklaren, zodat we alles kunnen bevatten en er geen wantrouwen nodig is.
    Zolang we de hoogbegaafdheid niet middels een religie kunnen verklaren, zullen vele mensen hoogbegaafdheid niet kunnen bevatten en dus wantrouwen.

  4. Een hoogbegaafde is gewoon een mens en kan dus zowel oprecht zijn als een oplichter. Als een hoogbegaafde zijn capaciteiten inzet voor negatieve doeleinden dan is dat misschien wel enger dan als een gemiddeld mens dat doet?

    1. Ik ken (helaas) verschillende hoogbegaafde oplichters. Hoogbegaafden zijn wat dat betreft net gewone mensen: je hebt ze in alle soorten en maten. 😉

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *