De leerlijn is het fundament van het concept. Hiermee kunnen alle leerlingen de kennis en vaardigheden opdoen vanuit de eindtermen BO en VO en Bachelor. Deze kennis en vaardigheden verwerven kost tot hooguit 1/3 van de schooltijd. De andere 2/3 tijd wordt ingevuld door de onderwijsorganisatie en dat vormt de ontwikkellijn. Ik kan me voorstellen dat daar veel variaties op zijn. Meer sport-gericht, levensbeschouwelijk, muziek, of unschooling-activiteiten. Op het fundament van de leerlijn is van alles aan onderwijs vorm te geven waarbij het fundament borg staat voor de verwerving van de vereiste kennis en vaardigheden die we als samenleving verwachten van een opgroeiend kind.
De leerlijn is opgebouwd uit de kennis en vaardigheidselementen die beschreven staan in de eindtermen. Elk element daarvan, in het BO, VO en Bachelor worden aangeleverd met de onderdelen: geschiedenis(waar komt dit vandaan?), toepassing(waar komt dit aan de orde in de samenleving?), min. 5 manieren van uitleg(bv. films van leerkrachten, tekenfilm, methodes of uitleg van mede-leerling), oefenmateriaal en proeftoetsen(waarbij er een keuze is in de manier van toetsen). In dit aanbod kan rekening worden gehouden met bv. de levensbeschouwelijke opvattingen van de leerling en organisatie. Op die manier sluit de leerlijn één op één aan op de gebruikte ontwikkellijn.
Besluit een leerling dat hij of zij voldoende kennis heeft opgedaan of voldoende vaardig denkt te zijn, kan de leerling een toets inplannen en uitvoeren, meestal in de examenkamer. De toetsen die een leerling mag doen liggen allemaal rond zijn of haar plaats op de leerlijn. Elke leerling kan wel de gehele leerlijn bekijken en ermee werken maar niet overal zomaar een toets in maken. Een dergelijke uitzondering verdient toestemming van de begeleider.
Een mogelijkheid is om een soort eindtoets aan te bieden voor leerlingen die de laatste toets van het BO succesvol hebben gemaakt. Dit kan dan gezien worden als een basisschooldiploma of CITO-score. Als dit geïmplementeerd wordt komt er natuurlijk ook oefenmateriaal ed..
Een soortgelijke toets kan ook aangeboden worden op VMBO-niveau, MBO-niveau, HBO-niveau en VWO. Dit kan bezien worden als examens op die niveau’s waardoor de leerling bij succes kan doorstromen naar het meer specialistische onderwijs welke opleidt voor het aangaan van werk.
De leerlijn is individueel onderwijs en elke leerling doorloopt de leerlijn in eigen tempo en via de zelfgekozen leerstrategie. Zo leren leerlingen zelf wat het beste voor hen werkt en leren ze zichzelf goed kennen. Daarnaast leert een leerling zelfstandig en met een eigen verantwoordelijkheid om te gaan met zijn of haar omgeving. Of de leerling op school deze leerlijn volgt, in een groepje op school, thuis eraan werkt of elders de leerlijn volgt is voor het volbrengen van de leerlijn niet van belang. Overstappen van een Boxschool BO naar een Boxschool VO is geen probleem zoals ook overstappen van thuisonderwijs naar schoolonderwijs binnen de Boxschool nooit geen probleem zal zijn. De leerling kan immers doorgaan waar deze gebleven was op de leerlijn.
De kennis en vaardigheden van de leerlijn kunnen opgedeeld worden in grotere stappen en kleinere stappen. Zo kan een langzame leerling met kleinere stapjes ver komen en een snelle leerling kan met grotere stappen laten zien wat die kan. Ik kan me voorstellen dat bij inclusief onderwijs een 4-tal stappen zullen komen. Samen met de begeleider(die mag alleen bij zwaarwegende argumenten een wens van een leerling afwijzen) kan een leerling zelf aangeven welke snelheid hem of haar het beste laat presteren. Deze snelheid in de leerlijn kan op elk moment veranderd worden maar in de praktijk zal dit niet vaak voorkomen. De begeleider kan een leerling wel adviseren om een sneller of langzamer pad te kiezen maar die keuze is vrijwel in alle gevallen een keuze van de leerling. Die bepaalt uiteindelijk het eigen tempo.
De ontwikkellijn is “samen onderwijs” en deze kan in vele variaties aangeboden worden door de onderwijsorganisatie. Het Boxschoolconcept staat voor individueel leren en samen opgroeien, voor leerkracht-vrij leren en het verwerven van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid.
Omdat vrijwel alles via ICT werkt kan alles wat aangeklikt is, door welke leerling, worden bewaard waardoor er ook statistisch geëvalueerd kan worden. Van elke leerling wordt ook alles bewaard aan toetsen, werkjes, optredens en dergelijke middels digitale middelen zoals foto’s, filmpjes en scans. Dit wordt allemaal bewaard in het leerlingvolgsysteem en meegegeven in een compact bestand aan de leerling die uitstroomt.
Meer lezen en contact maken over de Boxschool kunt u op www.boxschool.nl
Met vriendelijke groet, Willem Wind
